Bạn không cần kính lúp hay bằng cấp về lịch sử nghệ thuật để phát hiện ra đồ sứ Trung Quốc cổ! Nếu bạn tình cờ tìm thấy một chiếc bình bí ẩn trên gác xép của bà hoặc phải lòng một chiếc đĩa trang trí ở chợ trời, có lẽ bạn đã tự hỏi mình câu hỏi định mệnh: "Đây có phải là đồ sứ Trung Quốc cổ thật hay là một món đồ Ikea không còn giữ được lâu?"
Đừng hoảng sợ, chúng tôi ở đây để làm sáng tỏ điều này (và không, nó không nhất thiết phải là đồ cũ và đồ Trung Quốc mới đáng giá). Hãy làm theo hướng dẫn, chúng tôi sẽ phân tích các manh mối, vén bức màn che giấu những quan niệm sai lầm và trên hết là... dạy bạn cách để không bị lừa.
Những gì thực sự định nghĩa đồ sứ Trung Quốc cổ
Trước khi bạn đi săn kho báu tại các trang web bán đồ cũ hoặc đấu giá, bạn cần biết mình thực sự đang tìm kiếm thứ gì. Đồ sứ Trung Quốc cổ là một đồ gốm tinh xảo, thường được trang trí thủ công, có niên đại từ nhiều thế kỷ trước. Chúng ta đang nói về những món đồ từ thời nhà Minh, nhà Thanh hoặc thậm chí sớm hơn—giống như một số loại vải Trung Quốc cổ, được đánh giá cao vì hoa văn và sự tinh tế—và không phải là những món đồ "kiểu Trung Quốc" được bán ồ ạt vào những năm 1980.
Những đồ sứ này có giá trị lịch sử, thẩm mỹ và đôi khi thậm chí là giá trị tài chính . Nhưng hãy cẩn thận: đồ cũ không nhất thiết có nghĩa là chính hãng... hoặc đắt tiền.
Lịch sử tóm tắt của đồ sứ Trung Quốc
Không cần phải công bố ngày cụ thể, nhưng chỉ để bạn có ý tưởng:
Đồ sứ Trung Quốc có phần giống trứng cá muối của đồ gốm . Nó xuất hiện vào thời nhà Đường (thế kỷ thứ 7-10), bùng nổ vào thời nhà Tống và đạt đến đỉnh cao vào thời nhà Minh (1368–1644) và nhà Thanh (1644–1912) .
Những triều đại này đã tạo ra những tác phẩm vô cùng tinh xảo, với kỹ thuật chính xác đến mức ngay cả những nghệ nhân hiện đại cũng phải vật lộn để tái tạo chúng. Tóm lại, họ là những người có tầm ảnh hưởng lớn.
Manh mối đầu tiên cần tìm để phát hiện đồ sứ cổ thật
Trước khi bạn lấy kính lúp của Sherlock ra, hãy bắt đầu với những điều cơ bản : ngoại hình tổng thể, trọng lượng và cảm giác. Đây là những điều đầu tiên cần xem xét .
Sự tinh tế của đồ sứ
Đồ sứ Trung Quốc cổ chính hiệu thường nhẹ, tinh tế và trong suốt. Giống như áo choàng truyền thống của Trung Quốc , nó cho phép ánh sáng đi qua một cách duyên dáng: nếu bạn đặt vật thể đối diện với nguồn sáng mạnh, bạn sẽ thấy một luồng sáng xuyên qua. Nó giống như da em bé: mỏng nhưng khỏe.
Một chiếc bát trông giống như một khối bê tông tro có lẽ không phải là đồng tiền hoàng gia.
Màu sắc: không chỉ là vấn đề sở thích
Hãy quan sát kỹ màu sắc. Những đồ vật cũ thường có màu sắc hơi phai , bị gỉ sét theo thời gian.
Màu xanh không chói lóa, mà khá sâu, đôi khi có tông màu xám . Màu đỏ có thể ngả sang màu nâu. Và trên hết: các họa tiết được vẽ bằng tay , với những khuyết điểm nhỏ quyến rũ. Nếu quá hoàn hảo, quá sạch sẽ... thì thật đáng ngờ.
Mặt dưới của căn phòng, đồng minh tốt nhất của bạn
Lật đồng xu lại. Mặt dưới là kho tàng manh mối. Nó thường chứa các dấu hiệu (viết tắt, ký hiệu hoặc tên hoàng đế), nhưng cũng có dấu vết mòn hoặc lỗi do nung.
Hãy cẩn thận: một số bản sao hiện đại dán trên "dấu cũ giả". Hãy xem chữ ký nằm dưới lớp men hay trên lớp men . Nếu trông giống như được thêm vào sau đó... bingo, đó là hàng giả.
Những chi tiết quan trọng: những dấu hiệu bạn nhất định phải biết
Ở đây chúng ta sẽ đi sâu vào những điều tinh tế nhỏ có thể thay đổi mọi thứ . Không có gì quá kỹ thuật, nhưng đủ chính xác để gây ấn tượng với bạn bè của bạn (hoặc tránh lãng phí tiền bạc).
Imperial Brands: Bẫy hay giải độc đắc?
Những dòng chữ Hán nổi tiếng mà chúng ta thường thấy bên dưới... chúng khiến chúng ta mơ mộng. Nhưng chúng ta phải cảnh giác với chúng.
Chắc chắn, một số áo sơ mi nam Trung Quốc là hàng thật. Nhưng nhiều chiếc là hàng nhái, hàng sao chép hoặc thậm chí là hàng mới bổ sung. Một chiếc bình rất có thể có dấu "Minh" mặc dù nó có niên đại từ cuối thế kỷ 19.
Điều quan trọng là dấu hiệu đó phải phù hợp với phong cách chung. Nếu bạn thấy dấu hiệu nhà Thanh trên đồ sứ với màu sắc lòe loẹt đặc trưng của những năm 1950, thì đó có vẻ là một trò lừa đảo.
Tiếng nứt của lớp men: sự tao nhã của thời gian
Một số đồ sứ cổ có những vết nứt đều, mịn trên lớp men. Điều này được gọi là "craquelé". Nó bình thường, tự nhiên và thậm chí có thể tăng thêm nét quyến rũ.
Mặt khác, một vật thể quá sáng bóng, không có dấu vết thời gian , thì đáng ngờ. Trừ khi nó đã sống trong một hầm chứa có kiểm soát khí hậu trong 200 năm (không có khả năng), nó sẽ cho thấy một số sự sống.
Hình dạng: Đối xứng không hoàn hảo
Những người thợ thủ công ngày xưa làm việc bằng tay , với những chiếc máy tiện không phải lúc nào cũng đều đặn như những chiếc máy hiện đại của chúng ta.
Kết quả: sự bất đối xứng nhỏ trong bát hoặc ấm trà không phải là khuyết điểm; đó là dấu hiệu của tính xác thực. Nếu mọi thứ đều hoàn toàn trơn tru và được hiệu chuẩn, đó là dấu hiệu của sản xuất công nghiệp hiện đại.
Làm thế nào để phân biệt đồ sứ cổ thật và đồ giả?
Đây là câu hỏi trị giá 10.000 euro. Và không, nó không chỉ là vấn đề về sự khéo léo hay may mắn. Nó chủ yếu là vấn đề về sự hiểu biết thông thường và khả năng quan sát.
Bản sao: nhiều, nhưng không phải lúc nào cũng thông minh
Trong nhiều thế kỷ, Trung Quốc đã sản xuất bản sao các tác phẩm của riêng mình, và thậm chí nhiều trang phục Trung Quốc lấy cảm hứng từ truyền thống của họ. Đôi khi để xuất khẩu, đôi khi chỉ để thực hành. Vì vậy, đây không phải là điều gì mới mẻ.
Nhưng kể từ thế kỷ 20, các bản sao, bao gồm cả đồ ngụy trang của Trung Quốc, đã trở nên nhiều hơn, dễ tiếp cận hơn và đôi khi được làm rất tốt. Đặc biệt là khi internet xuất hiện để bán chúng theo ý muốn.
Nhìn vào bên trong
Một chi tiết nhỏ thường bị bỏ qua: bên trong bát, bình hoa hoặc đĩa . Nếu có những điểm không đồng đều trong lớp men, vết cọ hoặc bọt khí, thì đó là một dấu hiệu tốt. Máy móc hiện đại xóa sạch mọi khuyết điểm này.
Hao mòn: thật hay giả?
Một số người bán hàng khéo léo sẽ chà xát, chà nhám hoặc làm bẩn đồ vật của họ một cách giả tạo để làm cho chúng trông cũ. Một lời khuyên: độ mòn phải đồng đều . Nếu mặt dưới bị hư hỏng nghiêm trọng nhưng bên trong vẫn còn nguyên vẹn thì có vấn đề.
Lý tưởng nhất là gì? Dấu hiệu sử dụng nhẹ nhàng: vết xước nhỏ, lớp gỉ tự nhiên, đổi màu nhẹ.
Các triều đại và phong cách của họ: biết ai đã làm gì
Sau đây là tổng quan nhanh về các phong cách bạn cần để tỏa sáng tại các bữa tiệc tối. Bạn không cần phải ghi nhớ mọi thứ, nhưng sau đây là những xu hướng chính .
Sứ Minh: thanh lịch và xanh thẳm
Đây thường là triều đại được săn đón nhiều nhất. Đồ sứ nhà Minh tinh tế, đơn giản nhưng uy nghi, thường được trang trí bằng họa tiết hoa hoặc rồng gợi nhớ đến những họa tiết đôi khi thấy trên kimono của Trung Quốc . Màu xanh coban trên nền trắng là một đặc điểm nổi bật.
Các hình dạng đầy đặn và rộng rãi. Nếu bạn có một căn phòng được trang trí bằng màu xanh và trắng vừa sâu vừa mềm mại... thì bạn có thể tìm được thứ gì đó.
Sứ nhà Thanh: Sự bùng nổ của màu sắc
Ở đây chúng ta chuyển sang bảng màu đầy đủ. Nhà Thanh (đặc biệt là dưới thời Khang Hy, Ung Chính và Càn Long) đã sản xuất ra những tác phẩm cực kỳ nhiều màu sắc , với màu xanh lá cây, hồng, vàng…
Các cảnh phức tạp hơn: phong cảnh, động vật, cảnh đời thường, mọi thứ đều có ở đó. Và chất lượng thường có ở đó.
Các bộ phận xuất khẩu: Trung Quốc, nhưng được điều chỉnh cho phù hợp với phương Tây
Giữa thế kỷ 17 và 19, Trung Quốc cũng sản xuất đồ sứ để xuất khẩu. Hình dạng có thể được điều chỉnh theo sở thích của người châu Âu : đĩa có huy hiệu, tách cà phê, v.v.
Những tác phẩm này có thể cũ VÀ chân thực, ngay cả khi chúng ít “thuần túy” hơn theo phong cách truyền thống Trung Hoa. Không nên bỏ qua!
Những sai lầm thường gặp cần tránh
Bởi vì chúng ta cũng học được rất nhiều điều khi tránh bẫy , sau đây là những sai lầm không nên mắc phải.
Tin rằng mọi thứ cũ đều quý giá
Một chiếc bình cũ nhưng bình thường vẫn... bình thường. Tuổi tác không phải là tất cả. Điều quan trọng là chất lượng, độ hiếm, phong cách và nhu cầu. Ví dụ, áo len Trung Quốc , ngay cả khi là áo len truyền thống, sẽ không bán được nếu chúng được làm kém hoặc không có tính nguyên bản.
Một chiếc đĩa thời Thanh có họa tiết xấu hoặc sơn kém sẽ không được ưa chuộng, ngay cả khi nó có niên đại từ năm 1800.
Chỉ dựa vào chữ ký
Xin nhắc lại: tên thương hiệu bên dưới chỉ là một manh mối , không phải bằng chứng. Nó giống như logo trên túi xách: nó có thể là hàng giả. Bạn luôn phải tham chiếu chéo thông tin.
Mua mà không cần hỏi ý kiến
Nếu còn nghi ngờ, hãy cho một chuyên gia, một người bán đồ cổ hoặc thậm chí là trên các diễn đàn chuyên dụng xem món đồ đó. Tốt hơn là tỏ ra mình là một người tò mò hơn là một chú chim bồ câu.
Tìm đồ sứ Trung Hoa cổ thật ở đâu?
Bây giờ bạn đã có vũ khí rồi, bạn vẫn cần biết nơi tìm những bộ phận nổi tiếng này .
Chợ trời và bán hàng trong gara
Vâng, vẫn còn một số viên ngọc ẩn núp trên các gian hàng của bà. Nhưng bạn phải đến sớm và có con mắt tinh tường.
Các trang web đấu giá chuyên biệt
Các nền tảng như Drouot, Sotheby's và Christie's thường xuyên cung cấp các tác phẩm đã được xác minh. Giá có thể tăng vọt, nhưng ít nhất bạn biết mình đang mua gì .
Thị trường Châu Á… thận trọng
Trung Quốc có rất nhiều tiền xu cổ... nhưng cũng có hàng ngàn bản sao. Cho dù bạn mua tại địa phương hay trực tuyến, hãy kiểm tra lịch sử của người bán, ảnh có độ phân giải cao và giấy chứng nhận ( xem tại đây ).
Kết luận: Hãy tin vào mắt mình và một chút vào bản năng.
Việc nhận biết đồ sứ cổ Trung Quốc cũng giống như chơi thám tử: bạn tìm kiếm manh mối, kiểm tra chéo thông tin và trên hết... bạn phải dành thời gian.
Bạn không cần phải là chuyên gia để bắt đầu. Tất cả những gì bạn cần là một chút tò mò, logic và mong muốn học hỏi . Và nếu bạn tình cờ tìm thấy một kho báu? Hãy nghĩ đến chúng tôi 😉
